Naukowcy z PK pracują nad efektywnym materiałem do pochłaniania substancji ropopochodnych

Na Politechnice Krakowskiej opracowywana jest technologia wysoko efektywnego sorbentu do pochłaniania substancji ropopochodnych. To dobra informacja dla kopalń, stacji paliw, fabryk działających w przemyśle ciężkim czy strażaków, a więc przedsiębiorstw i służb, które mogą zetknąć się z wyciekiem niebezpiecznych substancji. Co więcej, realizowany projekt pozwoli wprowadzić na rynek produkt będący dodatkiem do farb i pokryć antykorozyjnych, a także zapraw i spoiw budowlanych, mający właściwości antybakteryjne, biobójcze i zwiększoną odporność na niszczące działanie pleśni i grzybów. Ambitne przedsięwzięcie prowadzone jest we współpracy ze Specjalistycznym Przedsiębiorstwem Górniczym Górtech Sp. z o.o. w ramach projektu, który otrzymał finansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Kierownikiem po stronie PK jest dr inż. Michał Łach z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki.

Projekt pn. „Opracowanie i demonstracja technologii wytwarzania wysoko efektywnych sorbentów na bazie diatomitu oraz wypełniaczy diatomitowych”, którego realizacja rozpoczęła się w kwietnia br., uzyskał dofinansowanie z NCBR w konkursie 4.1.4 „Projekty aplikacyjne”, którego głównym założeniem było zwiększenie skali wykorzystania nowych rozwiązań technologicznych niezbędnych dla rozwoju przedsiębiorstw oraz poprawy ich konkurencyjności. Na wsparcie mogły liczyć projekty obejmujące realizację badań przemysłowych i (lub) prac rozwojowych prowadzonych w ramach konsorcjum, tworzonego przez jedną jednostkę naukową i co najmniej jednego przedsiębiorcę. Budżet wspólnego przedsięwzięcia Politechniki Krakowskiej i firmy Górtech to ponad 7,8 mln zł, z czego budżet przeznaczony na działania PK wynosi prawie 2,5 mln zł.

Celem projektu z udziałem PK jest opracowanie i demonstracja technologii wytwarzania wysoko efektywnych sorbentów i materiałów funkcjonalnych na bazie diatomitów, a więc zwięzłych skał osadowych, których głównym składnikiem są szkieleciki okrzemek, zbudowane z bezpostaciowej krzemionki – opalu. Pokrewną do nich kopaliną jest ziemia okrzemkowa. Minerały te znajdują szerokie zastosowanie jako materiały filtracyjne, sorbenty, nośniki środków ochrony roślin i katalizatorów, materiały termoizolacyjne i polerskie. Politechnika Krakowska realizuje projekt wspólnie z Specjalistycznym Przedsiębiorstwem Górniczym Górtech Sp. z o.o., które już wcześniej współpracowało z Wydziałem Inżynierii Materiałowej i Fizyki. Górtech od ponad 40 lat zajmuje się wydobyciem diatomitu i dysponuje jedyną w Polsce kopalnią tego surowca, znajdującą się w Jaworniku Ruskim na Podkarpaciu.

– Wiele gałęzi przemysłu interesuje się diatomitem. Obecnie spółka Górtech nie jest w stanie sprostać wymogom związanym z zaawansowanymi technologiami jego mielenia i kalcynacji, a także odpowiedniej obróbki pod kątem zastosowań jako wypełniacze. W konsekwencji, diatomit sprowadzany jest do Polski z zagranicy. Nasz projekt pozwoli na stworzenie i weryfikację innowacyjnej koncepcji technologii produkcji zaawansowanego produktu diatomitowego, a tym samym usprawni pracę podkarpackiego zakładu – mówi dr inż. Michał Łach z Wydziału Inżynierii Materiałowej i Fizyki.

Naukowcy z Politechniki Krakowskiej skupiają się na opracowaniu technologii wysokoenergetycznego mielenia diatomitu i kalcynacji (ogrzewania w celu usunięcia składników lotnych, wilgoci, związanej wody itp.) tego surowca. W ramach realizowanego projektu planują stworzenie pilotażowej instalacji do kalcynacji wraz z systemem odzysku ciepła, które następnie zostanie wykorzystane w procesie suszenia minerału. – Celem jest znaczna oszczędność energii, a także umożliwienie tworzenia odpowiedniego materiału do różnorodnych zastosowań – tłumaczy Michał Łach. – Otrzymamy sorbent przeznaczony do pochłaniania substancji organicznych i nieorganicznych. Dla przykładu, sorbent diatomitowy sprzedawany obecnie przez firmę Górtech posiada chłonność substancji ropopochodnych na poziomie 60 proc. Zmierzamy do tego, by chłonność wynosiła ponad 130 proc., a więc była większa niż u dostępnych na rynku sorbentów tego typu. Ulepszoną ofertą przedsiębiorstwa na pewno zainteresowane będą kopalnie, firmy transportowe, stacje paliw, fabryki działające w przemyśle ciężkim, firmy zarządzające drogami, straż pożarna i inne służby.

W wyniku wspólnych prac PK i firmy Górtech powstanie także diatomit w postaci specjalnie spreparowanego pudru (pyłu), stanowiący dodatek do farb i pokryć antykorozyjnych. Naukowcy chcą zaproponować nowinkę w skali międzynarodowej. – Ze względu na niereaktywny charakter, diatomit do tej pory stosowano w przemyśle budowlanym w ograniczonym zakresie. Diatomit w formie pyłu dodany do zapraw i spoiw budowlanych to absolutna nowość, którą chcemy wprowadzić. Poprzez wypełniacz diatomitowy możemy nadać farbom i tynkom właściwości antybakteryjne, biobójcze oraz podnieść ich odporność na niszczące działanie pleśni i grzybów – dodaje dr inż. Michał Łach, kierownik projektu na Politechnice Krakowskiej.

Efekty kooperacji Politechniki Krakowskiej ze Specjalistycznym Przedsiębiorstwem Górniczym Górtech poznamy najwcześniej za półtora roku – datę zakończenia projektu wyznaczono na 30 kwietnia 2023 r.

Źródło: pk.edu.pl